Είμαι ό,τι διαβάζω

Τα ΜΜΕ μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: σε αυτά που ασχολούνται με την ενημέρωση και σε αυτά που παράγουν προπαγάνδα. Οι αναγνώστες-τηλεθεατές-ακροατές κατηγοριοποιούνται και αυτοί εύκολα σε δύο κατηγορίες: σε αυτούς που καταλαβαίνουν την προηγούμενη κατηγοριοποίηση και σε αυτούς που δεν την καταλαβαίνουν. Η επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα έγινε. Αυτό είναι το μόνο σημείο στο οποίο συμφωνούν τα ρεπορτάζ των διεθνών και των Ελληνικών ΜΜΕ. Τα ελληνικά μέσα είδαν μια «φίλη» που ήρθε να στηρίξει την Ελλάδα εν μέσω κάποιων μικρών επεισοδίων. Τα διεθνή ΜΜΕ είδαν μια αδιάλλακτη Μέρκελ που δεν υποσχέθηκε τίποτα σε ένα λαό που ξεσηκώθηκε εναντίoν της. Η κρατική τηλεόραση μιλούσε για έκτακτη σύνοδο κορυφής για την εκταμίευση της δόσης των 31,5 δις ευρώ την ώρα που ο Guardian μετέδιδε ότι οι Eυρωπαίοι ζητούν την ψήφιση 89 δομικών μεταρρυθμίσεων πριν από την έγκριση και ότι πιθανότατα η απόφαση δεν θα παρθεί πριν από τις αρχές Δεκεμβρίου. Την ημέρα της επίσκεψης της Μέρκελ ο Guardian έχει πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ για βασανιστήρια στη ΓΑΔΑ (σε υψηλότερη θέση από το live για την επίσκεψη). Περισσότερα από 30 μέλη αντιφασιστικής διαδήλωσης που συνελήφθησαν από την αστυνομία χτυπήθηκαν, αναγκάστηκαν να στέκονται γυμνοί σε ένα δωμάτιο, χρησιμοποιήθηκαν ως τασάκια και κρατήθηκαν ξύπνιοι με διάφορους τρόπους. Το συγκεκριμένο ρεπορτάζ θα έπρεπε να προκαλέσει άμεσα εισαγγελική παρέμβαση, αλλά φαίνεται ότι η δικαστική εξουσία της Ελλάδας δεν ενημερώνεται από εφημερίδες του εξωτερικού. Όλα τα mainstream media δεν αξιολόγησαν αυτήν την είδηση ως άξια αναφοράς και προτίμησαν να παίξουν το ρεπορτάζ με τον «Ατρόμητο Φέλιξ» που θα κάνει ελεύθερη πτώση από τη στρατόσφαιρα. Κοιτάξτε τα προϊόντα που μπορείτε να αγοράσετε από ένα περίπτερο και θυμηθείτε τα πριν από 20 ή 30 χρόνια. Οι σοκολάτες έχουν γίνει καλύτερες, τα κρουασάν πιο αφράτα, οι αναπτήρες έχουν αποκτήσει ασφάλεια για τα παιδιά, ακόμα και τα πατατάκια ψήνονται πια στο φούρνο. Υπάρχει μόνο ένα προϊόν του περιπτέρου που τα χρόνια το έκαναν σαφώς χειρότερο: η εφημερίδα. Ο επαχθής «αυριανισμός» της δεκαετίας του '80 (ακραία γλώσσα, επιθετικό ύφος, λαϊκισμός, κιτρινισμός) είναι τώρα ο κανόνας στα media (media είναι η λέξη που χρησιμοποιείται για να περιγραφεί η «κακή δημοσιογραφία» έγραφε ο Γκράχαμ Γκριν). Και πώς να μην επιβληθεί ο «αυριανισμός» όταν ο εμπνευστής του είναι σήμερα μέτοχος ομίλου που θεωρείται από τους ανεξάρτητους του χώρου; Στα χρόνια της χούντας ο μόνος τρόπος να μάθεις τι πραγματικά συνέβαινε στη χώρα ήταν να ακούσεις στα βραχέα το αδύναμο σήμα του BBC και των άλλων ευρωπαϊκών δικτύων. Ας μην βαυκαλιζόμαστε, όμως. Ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας τότε αρκούνταν στην ενημέρωση που προσέφερε η κρατική τηλεόραση και ραδιοφωνία (ο προηγούμενος αρχιεπίσκοπος διάβαζε). Αργότερα, μετά την πτώση της χούντας -και κυρίως στις αρχές του '80- γίναμε όλοι αντιχουντικοί. Και μπράβο μας. Δεν είναι λίγοι αυτοί που βρίσκουν αναλογίες με την τρέχουσα πραγματικότητα. Κι όμως σήμερα ο καθένας μπορεί να επιλέξει τον τρόπο με τον οποίο ενημερώνεται. Ίσως να είναι δύσκολο να βρει τα ΜΜΕ που τον ικανοποιούν αλλά τουλάχιστον δεν είναι παράνομα. Έτσι την ευθύνη την έχει ο καθένας από εμάς. Οπότε αν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που θυμίζει χούντα ίσως αυτό να συμβαίνει γιατί ένα μέρος του πληθυσμού συνεχίζει ακόμα να «διαβάζει». Όταν πριν από δύο χρόνια στην Ευρώπη ξεκίνησε η ουσιαστική συζήτηση για την οικονομική κρίση της Ελλάδας, τα κραταιά ΜΜΕ είχαν μια μόνο εικόνα να παρουσιάσουν: αυτήν του μονόδρομου του μνημονίου. Το κοινό πιάστηκε εξαπίνης. Πίστεψε στα αλήθεια ότι το κλειστό επάγγελμα των ταξιτζήδων και οι πλουσιοπάροχα αμειβόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι έφεραν το ΔΝΤ στην Ελλάδα. Κι όμως, μια περιήγηση τότε στο διαδίκτυο θα μπορούσε να προσφέρει μια πληθώρα διαφορετικών εξηγήσεων και προοπτικών. Σήμερα, που η κρίση κορυφώνεται, με την ανεργία να σημειώνει απανωτά ρεκόρ, με το σύστημα υγείας να αποσαθρώνεται και την κυβέρνηση να ετοιμάζεται να φορολογήσει ακόμα και την ιδιοκατοίκηση δεν έχουμε πια καμία δικαιολογία. Είναι υποχρέωσή μας να ενημερωθούμε σε βάθος γιατί αλλιώς γινόμαστε συνεργοί συναινώντας σιωπηρά σε εγκλήματα. Ας μη γίνουμε εμείς αυτοί που θα πούμε αργότερα ότι δεν φταίξαμε γιατί έτυχε τότε να διαβάζουμε κάτι άλλο.

Κώστας Εφήμερος   http://www.thepressproject.gr/